Vanavond in Meldpunt: een derde wil familieleden uitsluiten van erfenis

Niets nalaten aan bepaalde leden van de familie: dat wil een derde van de deelnemers aan het MAX Opinie Panel in de enquête over erfenissen en testamenten. Als belangrijkste reden wordt gegeven dat er niet of nauwelijks contact is met de kinderen, kleinkinderen, broer, zus, neef of nicht. De resultaten van het onderzoek zijn te zien in Meldpunt, vanavond om 19.45 uur bij MAX op NPO 2.

De komende twintig jaar vindt de grootste vermogensoverdracht ooit plaats via erfenissen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) berekende in 2021 dat het vermogen van 75-plussers toen 329 miljard euro bedroeg. Dat vermogen zal overgaan naar kinderen, familie, vrienden, kennissen of naar een goed doel.

Onterven toch niet echt onterven
Toch betekent onterven niet altijd dat diegene niets krijgt. In het geval dat iemand zijn kinderen onterft, blijven zij recht hebben op de zogeheten legitieme portie. Dat is de helft van wat iemand anders als kindsdeel had gekregen en dit is wettelijk vastgelegd. “Niet meer van deze tijd”, stelt Lisa van Ginneken (kamerlid voor D66) vanavond in Meldpunt. “We willen zelfbeschikking op alle gebieden, dus ook aan wie we iets na willen laten. En omdat we allemaal ouder worden, wordt er ook op oudere leeftijd geërfd. Zo’n erfenis is voor de meesten niet nodig om financieel te overleven. Schaf daarom dat recht op de legitieme portie af.”

Briefje niet rechtsgeldig
Toch vinden veel mensen het niet nodig om een testament op te maken, terwijl dit wel een hoop ellende kan voorkomen. Zeker in deze tijd, waarin meer samengestelde gezinnen zijn of vaker hertrouwd wordt. Zo’n 36 procent van de respondenten van het MAX Opinie Panel heeft geen testament laten opmaken, deels omdat ze niets hebben om na te laten. Ruim de helft denkt dat hun nalatenschap automatisch evenredig verdeeld zal worden en acht een testament niet nodig. Van de mensen die geen testament hebben, heeft een kwart de nalatenschap op een andere manier vastgelegd. Bijvoorbeeld op een briefje, in een boekje of schrift. Toch heeft dit geen juridische waarde. Een testament heeft dat wel als de notaris dit heeft opgesteld en geregistreerd in het Centraal Testamentenregister.

Goede doelen
Ruim een op de tien laat iets na aan een goed doel. Een derde weet nog niet of men iets nalaat aan een goed doel en ruim de helft laat niets na aan een goed doel. Goede doelen rond dierenwelzijn en dierenrechten zijn favoriet. Dat er meer en meer op deze manier wordt nagelaten, zien de goede doelen zelf ook. Uit onderzoek onder 28 Nederlandse goede doelen (Legacy Monitor Rapport 2022) blijkt dat 32 procent van de inkomsten inmiddels via testamenten komt. En de verwachting is dat dit de komende tien jaar met in ieder geval ruim 2 procent per jaar zal groeien tot ruim een half miljard euro in 2030. De cultuursector is de grootste stijger als het gaat om het ontvangen van nalatenschappen, aldus het rapport. Als reden om geld na te laten aan een goed doel wordt vaak gesteld dat er dan geen erfbelasting over betaald hoeft te worden door het goede doel. Veel enquête-deelnemers vinden namelijk dat er al meer dan genoeg belasting betaald is over het vermogen.

Meldpunt
Vrijdag 6 januari
Om 19.45 uur bij MAX op NPO 2
Presentatie: Elles de Bruin
MAXMeldpunt.nl | meldpunt@omroepmax.nl

Aflevering gemist of nog een keer kijken? Dat kan via MAX Vandaag.

Facebook.com/MAXMeldpunt | Twitter.com/MAXmeldpunt | #MAXMeldpunt