Nieuwe colleges van Erik Scherder in MAX Minicollege

Hoe werken de hersenen? Dat maakt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder iedereen duidelijk in twintig gloednieuwe colleges van ongeveer vijftien minuten. Erik bespreekt onder meer over het geheugen, bewegen en muziek. De nieuwe reeks van MAX Minicollege is vanaf vrijdag 27 september elke woensdag en vrijdag rond 17.35 uur te zien bij MAX op NPO 1

De hersenen zijn verreweg het meest ingewikkelde orgaan in het menselijk lichaam, ze vervullen ontzettend veel functies. Ze coördineren zintuigelijke waarnemingen, zoals voelen, ruiken, proeven, horen en zien. Verder zijn ze bepalend voor het gedrag en het maken van diverse lichaamsbewegingen. We kunnen onder meer denken, lezen en schrijven, met behulp van en dankzij de hersenen.

In de minicolleges weidt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder uit over de werking van de hersenen. Met praktische tips en begrijpelijke uitleg leert de kijker alles over het meest ingewikkelde orgaan in het menselijk lichaam. Welk gebied in de hersenen zorgt ervoor dat we wakker worden, hoe kan het bespelen van een instrument een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de hersenen en waarom is bewegen nou echt zo belangrijk? Deze en meer onderwerpen worden, aan de hand van alledaagse voorbeelden, behandeld in korte afleveringen van vijftien minuten.

Vrijdag 27 september, 16.35 uur, NPO 1 – Kauwen en creativiteit
Door te kauwen worden gebieden in de hersenstam actief die ervoor zorgen dat we alert worden. Ook worden gebieden actief die kunnen bijdragen aan de creativiteit. In dit mini-college legt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder uit dat suikervrije kauwgom kauwen kan helpen, tijdens het maken van een toets of bij het oplossen van een probleem.

Woensdag 2 oktober,16.35 uur, NPO 1 – Kauwen en geheugen
Kauwen is een belangrijke motorische activiteit. Zo blijkt dat de activiteit in de hippocampus omhoog gaat als men kauwt. Dat is goed nieuws, want de hippocampus speelt een belangrijke rol bij ons geheugen. In dit mini-college licht hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder toe waarom je moet kauwen als je goed wilt leren en onthouden.

Vrijdag 4 oktober, 16.35 uur, NPO 1 – Kauwen en dementie
Kauwen activeert delen van de hersenen, die op de een of andere manier betrokken zijn bij de motoriek. Bijvoorbeeld de kleine hersenen en de hippocampus (binnenzijde slaapkwab). Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder laat zien dat zelfs het eten van zacht voedsel een ongunstig effect heeft op het functioneren van deze gebieden.

Donderdag 10 oktober, 16.35 uur, NPO 1 – Slapen en hersenen
Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder gaat in dit mini-college dieper in op het verband tussen slapen en de hersenen. Welk gebied in de hersenen zorgt ervoor dat we wakker worden en weer gaan slapen? Wat is REM-slaap en hoe ontstaan dromen?

Vrijdag 11 oktober, 16.35 uur, NPO 1 – Verstoord dag-nachtritme bij dementie
Mensen met dementie kunnen een verstoord slaap-waakritme hebben. Overdag dutjes doen en ’s nachts onrustig zijn, kan een ontzettend akelig gevoel geven. Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder geeft tips over wat hier mogelijk aan te doen is.

Woensdag 16 oktober, 16.35 uur, NPO 1 - Slaap-hygiëne
Iedereen weet wel hoe belangrijk slapen is. Maar wat is ‘slaap-hygiëne’ en welke invloed heeft dit op slapen? Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder bespreekt in dit mini-college de maatregelen die u kunt nemen om lekker te gaan slapen.

Vrijdag 18 oktober, 16.35 uur,  NPO 1 - Het sundown syndroom
Mensen met dementie kunnen laat in de middag, tussen 16.00 en 20.00 uur, onrustig worden. Dit wordt het Sundown syndroom (zonsondergang) genoemd. Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder legt uit wat het is en wat je eraan kunt doen.

Woensdag 23 oktober, 16.40 uur , NPO 1 - Bewegen onze kinderen wel genoeg?
Uit veel studies komt naar voren dat onze kinderen veel te weinig bewegen. Ze gamen daarentegen wel veel, en dat kan een positief effect hebben op de hersenen. Maar geven wij ouders wel het goede voorbeeld aan de kinderen? Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder gaat daar in dit mini-college dieper op in.

Vrijdag 25 oktober, 16.35 uur, NPO 1 - Bewegen wij volwsssenen wel genoeg?
In dit mini-college laat hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder zien wat het betekent voor je lichamelijke en mentale functioneren als je te weinig beweegt. En hoe je er toe kunt komen om weer meer te gaan bewegen

Woensdag 30 oktober, 16.35 uur, NPO 1 - Bewegen, neuronale netwerken en functies
Wat speelt zich allemaal af in de hersenen tijdens het bewegen? Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder bespreekt de gebieden die een rol spelen bij belangrijke cognitieve functies, zoals het geheugen, die heel positief reageren op bewegen.

Vrijdag 1 november, 16.35 uur, NPO 1 - Bewegen verbetert de stemming
Bewegen verbetert de lichamelijke en mentale functies, maar ook de stemming gaat vooruit tijdens het bewegen. Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder vertelt in dit mini-college hoe vaak en hoe lang u moet bewegen om in een betere stemming te komen.

Woensdag 6 november, 16.35 uur, NPO 1 - Een halfzijdige verlamming
In heel veel gevallen leidt een herseninfarct tot een halfzijdige verlamming. Een heel ernstig beeld. Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder vertelt hoe zo’n halfzijdige verlamming tot stand komt. En waarom mensen daarna vaak nog wel kunnen lopen maar hun hand niet meer of veel minder goed kunnen gebruiken.

Vrijdag 8 november, 16.35 uur, NPO 1 - Bewegen mensen met een dementie minder goed
In dit mini-college laat hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder zien dat dementie niet alleen gepaard kan gaan met kwetsbaarheid in geheugen en gedrag. Ook de motoriek kan al vanaf het begin (licht) verstoord raken. Het is belangrijk om hier kennis van te hebben, omdat iemand met dementie vanwege de achteruitgang in motoriek, misschien vaker gaat zitten.

Woensdag 13 november, 16.35 uur, NPO 1 - (niet) bewegen in ziekenhuizen
Waarom bewegen we zo weinig als we in een ziekenhuis worden opgenomen? Lang niet iedere ziekte brengt bedrust met zich mee, dus waarom zou je dan in bed gaan liggen? Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder gaat daar tijdens dit mini-college dieper op in.

Vrijdag 15 november, 16.35 uur, NPO 1 - Bespeel een instrument
Er is heel veel literatuur die aangeeft hoe belangrijk een ‘verrijkte omgeving’ is voor het functioneren van de hersenen. Het bespelen van een muziekinstrument hoort daar helemaal bij. Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder hoopt dat iedereen na dit mini-college ook aan de gang gaat met een instrument!

Woensdag 20 november, 16.35 uur, NPO 1 - Muziek en cognitieve ontwikkeling
Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder vindt het ontzettend jammer dat het muziekonderwijs bijna verdwenen is uit het basis-en middelbaar schoolonderwijs. En dat terwijl hij in dit mini-college kan aantonen dat het bespelen van een instrument of zingen een geweldige bijdrage kan leveren aan de ontwikkeling van de hersenen.

Vrijdag 22 november, 16.35 uur, NPO 1 - Luisteren nar muziek, je moet bewegen
Muziek en bewegen liggen héél dicht bij elkaar. In dit mini-college legt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder uit dat als je naar muziek luistert, belangrijke motorische systemen actief worden. Dus als je muziek hoort, móet je gewoon bewegen.

Woensdag 27 november,  16.35 uur, NPO 1 - Muziek is genieten
Waarom genieten we zo van muziek? Waarom werkt muziek zo ontspannend en kan muziek helpen om spanning en stress te verminderen? Op deze en andere vragen geeft hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder antwoord in dit mini-college.

Vrijdag 29 november, 16.40 uur, NPO 1 - Bekende liedjes
Maakt het voor de hersenen uit of je naar bekende of onbekende liedjes luistert? Het antwoord is ‘ja’! En dat betekent dat het in bepaalde situaties aan te raden is om naar bekende muziek te luisteren, die je ook fijn vindt. Hoe dit precies in de hersenen werkt legt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder uit in dit mini-college

Woensdag 4 december, 16.40 uur, NPO 1 - Zingen
Doet zingen ook iets in de hersenen? Nou en of! In dit mini-college legt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder de rijkdom van hersengebieden uit en welke verbindingen geactiveerd worden door te zingen.

MAX Minicollege (20 afleveringen)
Vanaf vrijdag 27 september
Elke woensdag en vrijdag om 16.35 uur op NPO 1
Presentatie: Erik Scherder

www.facebook.com/MAXDocumentaires | @MAXDocumentaire